(175)امام موسی‌صدر: سؤال دربارۀ علت نابرابری در این مسئله است که چـرا طلاق به دست مرد است نه زن. جناب استاد نیز توضیحاتی دادند و دوست دارم من نیز توضیحاتی اضافه کنم تا شاید موجب روشن ‌شدن این مسئله شود. ما می‌گوییم زن مورد توجه و اهتمام شرع و، همچنین، موضوع حکم شرعی است، همان‌گونه که مرد نیز موضوع حکم شرعی است. هیچ‌كس در برابر بودن مکلفان و هم‌وطنان در پیشگاه خداوند یا قانون تردید ندارد و پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند: «اَلنّاسُ سُواسیة کَأسْنانِ الْمشط.» (مردم مانند دانه‌های شانه با یکدیگر برابرند.) قرآن کریم نیز در ده‌ها آیه بر برابری زن و مرد تأکید می‌کند و اوصاف مربوط به زن و مرد (هر دو) در سراسر قرآن وجود دارد. ولی اگر منظور سؤال‌کننده مساوات و برابری در احکام است، نمی‌توانیم با ایشان در مساوی ‌بودن زن و مرد در همۀ احکام موافقت کنیم. اسلام قایل به برابری کامل میان زن و مرد در زمینۀ احکام نیست. مثلاً می‌گوییم نفقه بر مرد واجب است و بر زن واجب نیست. در مقابل، مرد در ارث دو برابر زن سهم دارد. در زمینۀ لباس و شهادت دادن و چگونگی عبادت تفاوت‌های روشنی میان زن و مرد وجود دارد، ولی این تفاوت‌ها نه از انسانیت زن می‌کاهد و نه کرامت مرد را در نزد خداوند می‌افزاید. هر دو در پیشگاه خداوند برابرند و این تفاوت‌ها برخاسته از استعدادها و توانایی‌ها و قابلیت‌هاست.

(176)اسلام در نگاه خود به سازمان‌دهی جامعۀ بزرگ اسلامی، کارها را به دو دسته تقسیم می‌کند: 1. روابط، 2. پرورش انسان یا ایجاد مواد. از این رو، به زن پیشنهاد می‌کند ـ بدون آنكه تحمیلی در كار باشد ـ که در خانه به وظیفۀ انسان‌سازی بپردازد. اسلام زن را وادار به ازدواج نمی‌کند، ولی وقتی زن مسئولیت مادری را پذیرفت، یعنی وقتی ازدواج کرد، باید مسئولیت پرورش طفل و انسان‌سازی را به‌درستی انجام دهد. بنابراین، به

176