خودش سخت نیازمند باشد. چرا؟ زیرا احساس می‌کند با گنجینۀ پایان‌ناپذیر خداوند در ارتباط است و از این رو، بدون ترس و درنگ انفاق می‌کند. ولی هرگز چیزی در راه باطل و به ناحق نمی‌دهد، زیرا در این صورت، گنجینۀ خداوند در اختیار او نیست.

(370)رمـز اقتدار امام و نمود یافتـن رفتـارهای متضاد و گونـاگون در حیات ایشان این است. امام علی(ع) سمبل انسان یکتاپرستی است که همه چیز را با ترازوی حق و عدالت می‌سنجد و میان برادر یا نزدیکان خود و کسی که از او دور است، فرقی نمی‌گذارد. او وقتی به این می‌اندیشد که شاید در حجاز یا یمامه کسی باشد که به قرص نانی حتی امید نداشته یا مزۀ سیری را نچشیده باشد، پریشان می‌شود و خود را به خاطر اینکه مبادا دردهای همسایگان و دیگر افراد امت را نادیده بگیرد، نکوهش می‌کند و می‌گوید مرا برای آن نیافریده‌اند که چون چارپایانِ در آغل بسته که همۀ نگرانی و مقصودشان نشخوار علف است، غذاهای لذیذ و دلپذیر به خود مشغولم دارد یا همانند آن حیوانِ رها گشته باشم که تا چیزی بیابد و شکم از آن پرکند، خاکروبه‌ها را به هم می‌زند.«192»

(371)او درد و رنج دیگران را حس می‌کرد، زیرا این حس از ایمان به خدا سرچشمه می‌گیرد و بهترین راه برای عبادت خدا، خدمت کردن به آفریدگان اوست که آفریدگان همگی عیال خدا هستند و محبوب‌ترین کس نزد خداوند کسی است که برای عیال او سودمندتر باشد. ایمان، خاستگاه حرکت امام است و همین ایمان در جایی او را برمی‌انگیزد و جای دیگر او را باز می‌دارد. جایی او را به بخشندگی می‌خواند و جای دیگر او را به بخل ورزیدن وا می‌دارد. هر مؤمنی باید این‌گونه باشد.

(372)هر اندازه ایمان انسان مؤمن بالاتر رود، بر توانایی و دلاوری او افزوده

206