است؟ زیرا خاکی بودن سرمنشأ میل و گرایش در انسان است و دنیا را بر عواطف و اندیشه‌ها و مفاهیم او حکم‌فرما می‌کند. انسان آسمانی یعنی انسان پاکی که منفعت فردی یا رابطۀ خویشاوندی یا آیین و رسوم محلی یا مصالح خاص در او اثر نمی‌کند. این انسانِ بی‌اعتنا به دنیا، این انسانِ رها از تعلقات دنیوی، جلوۀ انسانی بودن آسمان و انسان‌مدار بودن اسلام است.

(236)مرحلۀ طرح‌ریزی تنها در صورتی کامل می‌شود که مرحلۀ اجرا، سازگار و هماهنگ با آن باشد. اگر آموزه‌های آسمانی و پاک و مجرّد و پارساگونه را به دست حاکمی منحرف و هواپرست و مصلحت‌محور و دربند شهوت‌ها بدهیم، چگونه آن‌ها را اجرا می‌کند؟ حکم پاک آسمانی را در چارچوب خصلت‌های زمینی و تمایلات شخصی و مادی خود اجرا می‌کند.

(237)از همین رو بود که حضرت محمد بن عبدالله(ص) پس از هجرت به مدینه مأمور شد این آموزه‌های مقدس را به اجرا درآورد؛ یعنی پیامبر پس از آنکه مرحلۀ طرح‌ریزی و قانون‌گذاری را به مردم ابلاغ کرد، مرحلۀ اجرا را نیز به عهده گرفت. در همین باره بود که این آیه نازل شد: «النَّبِیُّ أَوْلَی بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنفُسِهِمْ.»«110» چرا سزاوارتر بودن پیامبر مطرح شد، در حالی که همه می‌دانند او پیامبری راست‌گو و امین است که «وَمَا یَنطِقُ عَنِ الْهَوَی إِنْ هُوَ الا وَحْیٌ یُوحَی.»«111»

هنگامی که پیامبر دستورهای خداوند را ابلاغ کرد، در حقیقت به نام خداوند سخن می‌گفت. اطاعت از او اطاعت از خداوند است و سرپیچی از او سرپیچی از خداست. چه چیزی باعث شد که به پیامبر نقش دیگری غیر

133