کار و کارگر، نهاده‌های تولید
(250)می‌خواهیم دربارۀ كار و كارگر صحبت كنیم. این موضوع شامل چند مسئله است:
یكم: تعریف كار.
دوم: تفاوت میان تلاش و كار، تا با این بررسی پاره‌ای اصطلاحات اسلامی را بشناسیم.
سوم: تقسیم كار به كار فكری و بدنی و بسیط و مركب و متراكم.
چهارم: كار و طبیعت.
پنجم: انواع كارگر.
ششم: سهم كار در تولید. در این بحث به‌‌طور مشخص میان نظر اسلام دربارۀ كار و دیگر مكاتب فكری، و ارزش كار نزد آنان، تطبیق و مقایسه‌ای صورت خواهیم داد.
هفتم: بحثی ضروری و متناسب با این مباحث كه نظریۀ ارزش است. چراكه مسئلۀ ارزیابی كار، ما را به مسئلۀ تعیین و تعریف ارزش می‌رساند. تعیین ارزش، چنان‌كه می‌دانید، در مكاتب مختلف اقتصادی تفسیرها و ملاك‌های مختلفی دارد. معروف‌ترینِ این نظریه‌ها نظریۀ ماركس است كه میان ارزش و كار انجام‌‌شده بر روی محصول نسبت تساوی برقرار می‌كند. تقریباً مكتب اقتصادی ماركس به‌‌طور عمده بر این فرضیه كه ارزش مرتبط با كار است، تكیه می‌كند. پس باید آن را بررسی کنیم. می‌كوشیم در عین پرداختن به این مباحث، زمینۀ گفت‌وگو دربارۀ این مباحث و نقد آن‌ها را نیز فراهم كنیم. و اگر پاره‌ای از مسائل دربارۀ كار از قلم افتاد، جوانان باید به ما یادآوری كنند تا آن‌ها را نیز مطرح كنیم.
یكم: تعریف كار
(251)دوست دارم در این فرصت این مسئله را مطرح كنم. این بحث به اعتبار
148