(232)جامعه یا آنچه در برخی مواقع ملت یا امت می‌خوانیم، عبارت است از مجموعه‌ای از افرادِ در حال تعامل. تعامل به معنای تبادل کار و عمل است. بنابراین، جامعه انسان به‌علاوۀ کار است. گفتیم که کار و عمل بر دو نوع است: اعتقادی و اقتصادی.

(233)کار و عمل اعتقادی آن کاری است که انسان برای تحقق هدفی آن را انجام می‌دهد. طبیعتاً، این نوع کار گامی در راه کمال انسان است و به تعبیر اسلامی عبادت است. در حدیث آمده است که عبادت هفتاد جزء دارد و برترینِ آن کار است. این کار اعتقادی پیوندی با مقدار مزد ندارد؛ چه مزد اندک و چه مزد بسیار. کار باید درست و کامل (متقن) انجام شود، یعنی یکی از ویژگی‌های کار اعتقادی کامل بودن و فقدان نقص در کار است. در حدیث آمده است: «آن‌که در کار خود کم‌فروشی می‌کند، به امت خیانت می‌کند» و حدیث دیگری می‌گوید: «خدا رحمت دهد کسی را که کاری می‌کند و آن را کامل و درست هم می‌کند.»

(234)اما کار اقتصادی برابر است با اجرتش. اگر اجرت بسیار بود، کار هم بزرگ است و اگر اجرت کم بود، کار هم کوچک است. کار اقتصادی حرفه و شغل است و ارزشش به‌اندازۀ اجرتش است. اجرت کار در جوامعِ طماعِ سرمایه‌داری مختلف است. در این جوامع خود کار ارزشی ندارد. اجرت برای حفظ کارگر است تا کارِ کارگر ادامه داشته باشد. آنچه در این جوامع تقدیم کارگر می‌شد، برخاسته از این نوع تفکر بود؛ تا اینکه می‌رسیم به آرمان‌گراییِ مادی مارکسیسم که می‌گوید: کار معادل کالاست. کار در همۀ این مراحل همان کار اقتصادی است.

(235)این نوع کار اقتصادی، کاری است مادی و درواقع، تفاوتی میان کار انسان و کار ابزار وجود ندارد. ازاین‌رو، می‌توانیم کار اقتصادی را کار مرده بنامیم، زیرا که فاقد روح است؛ و کار اعتقادی را کار زنده بخوانیم، زیراکه

138