سهم کار و سرمایه و ابزار تولید در اسلام
عامل به یك عامل (كار) تبدیل می‌گردد و اهمیت آن‌ها به قرار زیر است:
(142)كار = ابزار تولید = سرمایه:كار دو امتیاز دارد؛ مزد و سود، با فرض شركت در زیان. ولی به علل سیاسی (و نه بر طبق موازین عدالت) برای سرمایه و ابزار تولید فقط مزد در نظر گرفته شده و نه بهره و در نتیجه برای كار دو امتیاز (سود ثابت و متغیر) و برای سرمایه و ابزار تولید فقط یك امتیاز (مزد) منظور شده است.
سرمایه‌داری و عوامل تولید
(143)روش‌های معروف و متداول سرمایه‌داری (كاپیتالیسم) مهم‌ترین و عالی‌ترین عامل تولید را سرمایه می‌دانند و كار را درست یكی از ابزار تولید می‌شمرد و برای آن دو مزد در نظر می‌گیرد. بنابراین، اهمیت عوامل تولید به قرار زیر می‌شود:
1. سرمایه دارای دو امتیاز است: سود و بهره.
2و3. كار و ابزار تولید هركدام دارای یك امتیاز است: مزد یا اجاره‌بها.
سرمایه‌داری جدید
(144)همان‌طور كه در قسمت اول این بحث اشاره كردیم، پاره‌ای از مكاتب مترقی سرمایه‌داری در سهم كارگر تجدید نظر كرده و سهمی به نسبت چند درصد از سود ویژه برای كارگر قرار داده‌اند.
مقایسه
(145)و اینك فهرست سهم‌های عوامل تولید در مكتب‌های گوناگون اقتصادی را در جدول زیر مقایسه می‌كنیم.
94