شما در حال مشاهده نسخه آرشیو می باشید.

سهم کار و سرمایه و ابزار تولید در اسلام

<
>

‌(135)در این‌ قسمت‌ روش‌ اسلام‌ را در توزیع‌ ثروت‌ می‌خوانیم‌ و اهمیت‌ عوامل‌ تولیدكننده‌ را در نظر قانون‌گذار این‌ دین‌ مقدس‌ مشاهده‌ می‌كنیم. این‌ روش‌ را با نظریات‌ مترقی‌ترین‌ مكتب‌های‌ اقتصادی‌ جهان‌ مقایسه‌ می‌كنیم‌ و بالاخره‌، احساس‌ خواهیم‌ كرد كه‌ این‌ تقسیمِ‌ عادلانه‌ و متین‌ چگونه‌ بر اساس‌ حقایق‌ عینی‌ و حقوق‌ ثابتِ‌ عواملِ‌ تولیدكننده، وضع‌ شده‌ و جز یك‌ قانون‌ مقدس‌ الهی‌ نمی‌تواند باشد.

سهم‌ عوامل‌ تولید (كار ــ سرمایه‌ ــ ابزار تولید)

(136)1.كار: در مكتب‌ اقتصادی‌ اسلام‌ بزرگ‌ترین‌ حصه‌ و عالی‌ترین‌ مقام‌ برای‌ كار منظور شده‌ است، چه‌ از یك‌ طرف‌ به‌ موجب‌ اصل‌ دوم‌ از اصول‌ پنج‌گانۀ‌ مندرج‌ در صفحات‌ گذشته‌ (مضاربه‌ صحیح‌ است‌) كار می‌تواند در یك‌ تولید تجاری، صنعتی‌ و زراعتی‌ در سود حاصله‌ سهیم‌ باشد، بدون‌ آنكه‌ از خسارات‌ وارده‌ زیان‌ ببیند. از طرف‌ دیگر، كار می‌تواند سود ثابت‌ (مزد) دریافت‌ كند. این‌ حكم‌ از اصل‌ سوم‌ ما (مزدوری‌ صحیح‌ است‌) استنتاج‌ گردید.

‌(137)2. سرمایه:«79» این‌ عامل‌ تولید فقط‌ یكی‌ از دو امتیاز عامل‌ گذشته‌ را دارد. یعنی‌ به‌ هیچ‌ عنوان‌ نمی‌تواند سود ثابت‌ و بدون‌ ضرر (مزد) دریافت‌ كند. زیرا سود ثابت‌ برای‌ سرمایه‌ رباست، و در اصل‌ اول‌ از اصول‌ پیش‌گفته‌ مشاهده‌ كردیم‌ كه‌ ربا باطل‌ و حرام‌ است.

(138)ولی‌ سرمایه‌ در سود تولید می‌تواند سهیم‌ باشد، آن هم‌ به‌ شرط‌ آنكه‌ هم‌ در نفع‌ و هم‌ در ضرر سهمی‌ داشته‌ باشد.«80» مادۀ‌ یك‌ و دو از احكام

92