افزایش ثروت
آمده است، بیش از مجموع ثروتی است كه در راه تولید آن به كار رفته، زیرا علاوه بر كاری كه در این تولید انجام شده است، از طبیعت نیز، به عنوان مادۀ اصلی مواد خام و ابزار تولید استفاده شده و در نتیجه، ماده‌ای ارزش‌دارتر و قیمتی‌تر از كارهای گوناگون مصرف شده، به وجود آمده است.«34»
(40)در مثال تولید ریسمان كه نقل شد، كارهای متنوعی انجام شده‌است؛ یعنی كارگر كار كرده است، در تولید پنبه مقداری كار كشاورز مصرف شده، در تهیۀ ذغال و روغن و سایر مواد لازم كار به وجود آمده و بالاخره، ماشین و دوك‌ها بدون كار نبوده است. ولی ریسمان تنها با این كارها تولید نشده، بلكه قسمتی از طبیعت را نیز به كمك گرفته، یعنی در تولید پنبه، در تولید ذغال و روغن و در تولید ماشین و دوك‌ها، طبیعت و مواد طبیعی سهم بزرگی به عهده دارند. بنابراین، مقداری كار به صورت‌های مختلف با مقداری مواد طبیعت به اشكال گوناگون تركیب شده تا ریسمان پنبه‌ای را تولید كرده است. به وضوح می‌بینیم كه تعادلی بین مادۀ تولیدشده و كاری كه در تولید آن صرف شده وجود ندارد، بلكه مادۀ تولیدشده بر آن فزونی دارد و به این ترتیب، كالایی كه تولید شده است، بیشتر از ارزش كار مصرف شده، ارزش دارد و جواب مثبت به سؤ‌ال مورد بحث مستدل و روشن می‌گردد. افزایش ثروت در سایر رشته‌های تولید مثل زراعت و دامپروری فوق‌العاده روشن و بدیهی است.
(41)مطالعۀ اظهار نظرهای اقتصاددانان بزرگ در پاسخ به پیش‌بینی‌های
53