مقدمه
سایر علما، مدرسان و طلاب حوزۀ علمیۀ قم نیز در معرض این تحولات قرار میگرفتند و در برابر آنها مواضعی پیدا میكردند.
علاوه بر تحولات سیاسی یادشده، حركتهای فكری و آرمانی چندی از غرب و شرق وارد ایران شد، كه حكومت پهلوی پیرو و مجری حركت نخست و حزب توده و گروههای دیگر خواستار به قدرت رسیدن مكتب كمونیسم بودند. این مرامها و تفكرات نیز اندیشمندان و علمای حوزه را متأثر میكرد و برای تبیین و روشنگری دین اسلام و جلوگیری از گمراهی مردم، فعالیتهای فكری، تربیتی، و تبلیغی میكردند.
در این حوزۀ علمیه، سید موسی صدر به تحصیل علوم دینی پرداخت و مدارج علمی سطح و خارج را طی كرد، تا به مرحلۀ اجتهاد رسید. در همین دوران ایشان و شهید بهشتی تصمیم میگیرند كه وارد دانشگاه شوند و تحصیلات دانشگاهی را نیز تجربه كنند. ایشان نخستین طلاب حوزۀ علمیه بودند كه وارد دانشگاه شدند، با این تفاوت كه امام موسی در رشتۀ اقتصاد تحصیل كرد و شهید بهشتی رشتۀ الاهیات را انتخاب كرد. پس از تحصیل در رشتۀ اقتصاد و همچنین دروس خارج قم، امام موسی و جمعی از همفكران او در صدد انتشار مجلهای بر میآیند، كه دیدگاه حوزه و یا دستكم چیزی را عرضه كنند كه ایشان از مكتب اسلام شناخته و دریافت كردهاند. چنانكه گفته شد، تحولات سیاسی و فكریای كه در قرن اخیر كشور را دچار تنشها و نهضتهای زیادی كرده و موجب مطرح شدن مكاتب سرمایهداری و سوسیالیستی شده بود، نیاز مبرمی را برای ارایۀ دیدگاهها و مواضع مكتب اسلام پدید آورده بود. مجلۀ مكتب اسلام با این هدف به معرفی دیدگاههای دین اسلام دربارۀ این تحولات سیاسی و فكری پرداخت.
سلسله مقالاتی كه امام موسی صدر در این مجله نوشت، به معرفی
16