پیشگفتار
به عكس، با نگاهی به همۀ ابواب فقه میتوان رهیافت اقتصادی اسلام و جهتگیری اقتصادی آن را دریافت. در واقع، او روشی میانه را برای دریافت احكام اقتصادیِ اسلام در پیش گرفت؛ دو روش دیگر نگاههایی افراطی و تفریطی به احكام اسلامی است، كه یكی بر آن است كه ما همۀ علوم را در اسلام داریم و دیگری میگوید علوم جدید و احكام اسلامی متعلق به دو دنیای كاملاً متمایزِ سنت و تجدد هستند، و این یكی هیچ راهی به دیگری ندارد. در واقع، باید گفت كه امام موسی صدر، با نگرش جامع خود، نه راه افراط پیموده و نه راه تفریط، بلكه پیوندی میان سنت و مدرنیته برقرار ساخته است، و با توجه به اصول اسلامی، پاسخهایی به مسائل جدید جامعه میدهد. او خود میگوید: «بیشك، همه میدانیم كه علم اقتصاد از علوم جدید به شمار میرود. اما آدمی میتواند از احكام گوناگون اسلام، مكتبی اقتصادی كشف كند. به بیان دیگر، با نگاه به مكاتب اقتصادی جدید، درمییابیم كه اسلام راه روشنی در اقتصاد در پیش گرفته و همۀ احكام اقتصادی اسلام در این روش و مكتب جای میگیرد.»
كتاب حاضر در سه فصل فراهم آمده است. فصل نخست مجموعۀ مقالات فارسی امام موسی صدر است كه به قلم خود او در مجلۀ مكتب اسلام به چاپ رسیده است، مجلهای كه او همراه با جمعی از دیگر حوزویان تأسیس كرده بود و در نوع خود حركتی بدیع در تاریخ حوزههای علمیه به شمار میآید. این مقالات در شمارههای نخستین مجله در سال 1337 و 1338 به چاپ رسیده است. گفتنی است كه این مقالات، همراه با مقدمه و توضیحاتی از مرحوم حجتالاسلام والمسلمین علی حجتی كرمانی، بارها و بارها به چاپ رسیده بود.
فصل دوم كتاب، گفتارهای اقتصادی امام موسی صدر در لبنان
11