پیشگفتار
كتابی كه پیش روی شماست، دفتر سوم از مجموعۀ «در قلمرو اندیشۀ امام موسی صدر» است. عنوان این دفتر «رهیافتهای اقتصادی در اسلام» و در بردارندۀ مجموعۀ مقالات و گفتارهای اقتصادی امام موسی صدر است.
دو دفتر پیشین، نای و نی و ادیان در خدمت انسان، مجموعۀ متنوعی از گفتارهای امام موسی صدر در موضوعات متفاوت بود. در این دو دفتر به مسائلی همچون دینداری در دنیای معاصر، انسان، عبادت و مقاومت پرداخته شده بود. مطالب متنوع این دو كتاب، دست كم این حسن را داشت كه خواننده از زوایای گوناگون با ابعادِ اندیشه و شخصیت امام موسی صدر آشنا شود و هم بتواند منظومۀ فكری او را فهم كند.
امام موسی صدر، افزون بر تحصیلات حوزوی تا درجۀ اجتهاد، فارغالتحصیل رشتۀ «حقوق در اقتصاد» از دانشگاه تهران است. او گرچه هیچگاه خود را متخصص علم اقتصاد نمیدانست، اما آگاهی وی از نظریههای اقتصادی رایج، كه از تحصیل در دانشگاه فراهم آورده بود، و شناخت ژرف او از احكام اسلامی، باعث شد كه میان نظامهای اقتصادی سرمایهداری و ماركسیسم و آموزههای اسلام مقایسهای صورت دهد و در این میان، رهیافتهای اقتصادی اسلام را روشن سازد. او خود در این باره میگوید: «من كارشناس اقتصادی نیستم. مدرك دانشگاهی من در رشتۀ اقتصاد است و فارغالتحصیل دانشكدۀ حقوق در رشتۀ حقوق در اقتصاد هستم، اما با همین اندازه تحصیلات، یعنی لیسانس، میتوانم مسائل كلی اقتصاد را دریابم، و دربارۀ جزئیات مسئله ادعایی ندارم. ما برای تبیین ایدئولوژی به اصول كلی اقتصاد نیاز داریم.»
از نگاه امام موسی صدر، ما در اسلام علم اقتصاد نداریم، اما این سخن بدین معنا نیست كه اسلام را با مسائل اقتصادی كاری نیست، بلكه
10