شیوههای تربیتی و مبادی دین
بیپروایی شده است تا جایی که کار برخی مسلمانان به آنجا رسیده است که در دل به اسلام اعتراف دارند، ولی آشکارا به عبادات پایبند نیستند.
دور بودن از اخلاق اسلامی نیز بیماری رایجی است حتی در میان دینداران و، همچنین، بسیاری از مسلمانان از مسائل اجتماعی و سیاسی اسلام ناآگاهاند.
(150)علت همۀ اینها، این تقسیمبندی آکادمیک برای اسلام است، در حالی که قرآن کریم مسائل اعتقادی را در کنار مسائل علمی قرار میدهد و میان آن دو و اخلاق پیوند میدهد، همانگونه که در شیوۀ تربیتی قرآن نیز این پیوند را مشاهده میکنیم.
در ابتدای سورۀ بقره، پرهیزگاران با پنج ویژگی وصف شدهاند: سه ویژگی اعتقادی است که عبارتاند از ایمان به غیب و ایمان به آنچه بر پیامبر(ص) و دیگر پیامبران نازل شده است و یقین به آخرت. دو ویژگی عملی است که عبارتاند از نماز و زکات. نماز ایمان به غیب را حفظ میکند و نماز بدون پرداخت زکات نیز سزاوار نکوهش است. (سورۀ ماعون)
در کمتر آیهای از قرآن کریم ذکر مسائل اعتقادی (ایمان) بدون اشاره به کار نیک (عمل صالح) آمده است، با وجود آنکه این دو از نظر تقسیمبندی فقهی از دو مقولۀ متفاوت هستند.
(151)با بررسی دقیق احکام اسلامی درمییابیم که میان آنها تأثیر متقابل آشکاری وجود دارد و فعالیتهای عملی تأثیر گستردهای بر ایمان دارد و ایمان [نیز به نوبۀ خود] زیربنای اخلاق است و، در عین حال، از آن تأثیر میپذیرد، همچنانکه مسائل اعتقادی چشمانداز کلی مسائل اجتماعی را ترسیم میکند.
قرآن کریم در چندین مورد به این تأثیرگذاری متقابل اشاره کرده
105