شیوههای تربیتی و مبادی دین
به همین ترتیب، مبانیِ دیگری که قرآن کریم اعلام میکند و میان آنها و خواستههای تربیتی و جهتدهی زندگیِ انسانِ خواهانِ موفقیت به سوی راه و روش مبتنی بر عدل و حق و همسو با صفات خداوند و آموزههای او پیوند میدهد. شیوۀ تربیتی قرآن برنامۀ کاری زمانبندیشده دارد، یعنی نه زمان را نادیده میگیرد و نه تعیین آن را فروگذار میکند، درست همانند آفرینش هستی.
2. نتایج این شیوه
(145)اول. ابعاد کار مطلوب در نگاه مربی و، در واقع، تا دوردست امتداد پیدا میکند و به ازل و ابد و به زمین و آسمان و اساس آفرینش میرسد. این احساس، تأثیرگذاری تربیت را تضمین میکند، همچنانکه از استمرار آن محافظت میکند.
دوم. انسان در برابر این شیوه، همراهی جهان هستی با خود را احساس میکند و درمییابد که همۀ موجودات همگام با او حرکت میکنند و هیچگاه احساس غربت و تنهایی نمیکند حتی اگر رفتار او مخالف یا متناقض یا در جهت دشمنی با رفتار دیگری باشد و معنای این حدیث شریف را درک میکند که «لاتَستَوحِشُوا فِی طَریقِ الهُدیِ لِقَّلِةِ أهِلِه»«40» (مردم، بیم مكنید در راه راست؛ كه شمار روندگان آن چنین اندك چراست.)
(146)به این ویژگی در قرآن کریم اشاره شده است: آیاتی که بر سجدۀ خورشید و ماه و ستارگان و درختان و دریاها و رعد و همۀ جنبندگان تأکید میکند و میگوید كه همۀ آنها در برابر خداوند سجده میکنند و نماز میگزارند. انسان نیز با فطرت و جسم خویش با این کاروان بزرگِ هستی
103