جلوه‌هایی از تمدن ما
ابن‌سینا فقط 150 سال پیش در دانشگاه مونپلیه به چاپ رسید.
و. جراحی
ابوالقاسم قُرطُبی در سال1047 میلادی موفق شد سنگ مثانه را از بین ببرد. كتاب‌های او چندین بار ترجمه شد، كه آخرین نوبت آن در1861 بود. وی در اروپا به «استاد جراحان» مشهور بود.
ز. بهداشت و بیمارستان‌ها
(122)عرب‌ها نخستین كسانی بودند كه از بیمارستان استفاده كردند. آنان از بیمارستان به مثابۀ دانشگاه بهره می‌گرفتند. بدین‌صورت كه دانشجو پزشكی را در بیمارستان می‌آموخت و بیماران هم در آنجا به روش امروزی درمان می‌شدند. رازی مسئولِ ساختن بیمارستانی در بغداد شده بود. گویند او برای اینكه مناسب‌ترین مكان را برای ساختمان بیمارستان انتخاب كند، تكه‌هایی از گوشت را در نقاط مختلفی از شهر آویزان كرد و نقطه‌ای را كه در آن گوشت‌ها دیرتر فاسد شدند، برای ساختن بیمارستان برگزید. این شیوه علمی است و ناظر به شناسایی چگونگی تأ‌ثیرگذاری میكروب‌ها و شناخت مكان‌هایی است كه از وجود میكروب مصون هستند. به كار بردن میكروسكوپ و استفاده از قرص، اجرای عملیات بی‌هوشی، نشاندن قسمتی از استخوان سگ به جای استخوان پا(ی انسان) و خارج كردن جنین مرده از شكم مادر نیز از دیگر مواردی است كه رواج داشته است.
ح. كیهان‌شناسی
(123)وارد كردن آب و هوا و موقعیت‌های اقلیمی در محاسبات نجومی از قرن دهم میلادی معمول بوده است. ترتیب حركت ستارگان، تعیین دقیق مقدار انحراف خورشید، اندازه‌گیری صحیح مدت زمان لازم برای شنیدن صدا، از جمله اموری است كه مسلمانان در آن پیشگام بوده‌اند.
89