اسلام و کرامت انسان
هماهنگی و تناسب میانِ جمیع جوانب و ابعاد وجود انسان و طغیان نکردن یك بُعد بر سایر ابعاد مییابیم. روشنترینِ آنها تعالیمی است كه اسلام دربارۀ شأن و مقام زن ارائه كرده است. اسلام كوشش میكند كه بُعد زن بودنِ زن بر سایر ابعادِ وجودیِ او طغیان نکند. بهمنظور وصول به چنین هدفی است كه در اسلام زن از خودآرایی و عشوهگری منع شده است تا انسانیت او در بُعد زنانه و انوثت وی ذوب نگردد و از همین روست كه نباید نگاه دیگران به او از منظر زن بودن وی باشد. نیز بر خودِ زن فرض است كه تنها از بُعدِ مزبور به خویش ننگرد تا ابعاد اصیل و اساسیِ وجود انسانیِ او قربانی نشود و مقام خود را از دست ندهد.
(190)حلقۀ بارز دیگر از این سلسلهآموزشها عبارت است از دعوت به تكریم و گرامیداشت دیگران؛ آنطور كه بر هر مسلمانی واجب است كه به شخصیت و اموال و آبروی دیگران احترام بگذارد و تعدی و تجاوز گفتاری و عملی به جان و مال و آبروی انسانها بر وی حرام شده است.
اسلام نیز كوشش میکند تا از انسان، حتی قبل از تولد، محافظت و صیانتِ دقیق کند. لذا به شخصی كه میخواهد ازدواج كند، دستور میدهد تا مادر صالحی برای فرزندان خود برگزیند: «اختاروا لِنطفكم»«94» و چنین توجهی را در دوران حمل، وضع حمل، شیرخوارگی، ایام كودكی و، بالاخره، در همۀ ادوار تربیت همچنان توصیه میکند. ما در اسلام صدها حكم در این زمینه مییابیم كه عمدتاً بر اساس تكریم و گرامیداشت انسان بنیان نهاده شده است.
(192)ممكن است برای برخی چنین به نظر آید كه در قرآن و حدیث به تعبیراتی برمیخوریم كه گویا ارزش انسان مورد تخفیف قرار گرفته است.
98