اسلام و کرامت انسان
(174)در آیات قرآن و سیرۀ مطهر نبوی(ص) تعبیراتی از محرمات می‌یابیم كه تفسیر و تحلیل ما را در این زمینه توضیح می‌دهد: «إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.»«86» به همین مناسبت بهتر است بر این نكته تأكید ورزیم كه تكیه بر حلال و حرام كه دین در پیش می‌گیرد، تنها برای حفظ و صیانت انسان است تا در جهان مادیِ پیرامونِ خود ذوب و گمراه نشود، مضاف بر اینکه می‌توان منافع بسیاری در امور حلال و مفاسد فراوانی در محرمات یافت.
(175)پس اگر كوشش انسان فقط در برآوردن نیازمندی‌های جسمش باشد، و اگر بدون هیچ‌گونه تردیدی همواره پاسخگوی عواطف و غرایز و احساسات خویش باشد، تحت تأثیر عالم ماده قرار خواهد گرفت و نخواهد توانست در جهان هستی مؤ‌ثر واقع شود و پیشوای عالم و كائنات و خلیفۀ خداوند در زمین گردد، بلكه او مطیع جهان ماده و در آن ذوب خواهد شد. اما رعایت حلال و حرام استقلال انسان را مصون نگه می‌دارد و او را از ذوب و هلاك شدن در جهان ماده حفظ می‌كند. آن‌طور كه وی دیگر فقط به برآورده کردن احتیاج و نیاز نخواهد پرداخت، بلكه به حلال بودنِ نیاز نیز توجه می‌كند.
(176)البته این اصل (حلال و حرام) هیچ‌گاه واقعیت انسان و نیازمندی‌های او را به‌‌دست فراموشی نمی‌سپارد، و صِرفِ پرهیز از پاسخگویی به رغبات و تمایلات انسانی را كمال نمی‌شمرد؛ در جنگ با نفْس اماره و شكنجه دادن جسم، تقویت و ریاضتی برای روح نمی‌بیند و، بالاخره، برخلاف آنچه برخی از طریقه‌های صوفیه به این مسائل اهتمام ورزیده‌اند، تناقضی میان جسم و روح نمی‌یابد.
91