اسلام
رَسُولٌ بِمَا لاَ تَهْوَى أَنفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِیقًا كَذَّبْتُمْ وَفَرِیقًا تَقْتُلُونَ.»«22»
(39)قایل نبودن به مصلوب شدن مسیح(ع)، بنا به احساسات همکاری یا تحت تأثیر نظریات گنوسی از حیث دیدگاه پیامبر(ص) دربارۀ مسیح(ع) نیست، بلكه رسالتْ مقامِ انسانیِ بزرگی است كه ویژگی‌های انسانی را از حامل آن منتزع نمی‌كند. نیز رسالت مقام اتصال به اللّه و انتقال تعالیم آن با امانت كامل و بدون خطا و تحریف است.
معاد
(40)این اصل از مبادی و اصول عمومی جمیع ادیان و بسیاری از مكتب‌های فلسفی به‌شمار می‌آید، اما در اسلام ویژگی‌های خاصی می‌یابد كه آن را به اندیشه‌ای اصیل تبدیل كرده است. خلاصۀ این ویژگی‌ها این است كه مسئلۀ جزا و پاداش در روز معاد چیزی نیست جز نفسِ اعمال صادرشده از انسان: «یَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوَءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ أَمَدًا بَعِیدًا.»«23»
(41)چنین تفسیری با مفاهیمی كه در حقوق جزا مطرح است و نیز با تفسیرهایی كه دربارۀ معاد در سایر ادیان وجود دارد، متفاوت است، زیرا مجازات‌هایی كه در حقوق وجود دارد، عبارت است از عكس‌العمل در برابر كار خوب یا كار بد به‌منظور انتقام یا تأ‌دیب یا اصلاح مجرم. بنابراین تحلیل، عادتاً عمل مقوله‌ای است و جزا مقوله‌ای دیگر. لیكن جزای مطرح‌شده در معاد عبارت است از نفْسِ عمل كه متناسب با عالم جاوید ظهور می‌كند. از جهت دیگر، معاد، روزبه‌روز، نتیجۀ عمل و هنگامِ كشفِ
33